Co to jest nakaz zapłaty?
Nakaz zapłaty jest jednym z rodzajów orzeczeń wydawanych przez sąd. Jest wydawany na posiedzeniu niejawnym, a więc bez udziału stron postępowania sądowego. Sąd nie wyznacza terminu rozprawy. Nakaz zapłaty wydawany jest na podstawie treści pozwu i dołączonych do niego dokumentów. Jako pozwany dowiadujesz się o wytoczeniu powództwa i wydaniu nakazu zapłaty, dopiero z chwilą doręczenia ci nakazu zapłaty przez sąd. Wraz nakazem zapłaty sąd doręczy ci także odpis pozwu wraz z załącznikami.
Nakaz zapłaty jest orzeczeniem sądu, które rozstrzyga sprawę merytorycznie. Do nakazów zapłaty stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach, chyba że przepisy Kodeksu postępowania cywilnego stanowią inaczej.
W nakazie zapłaty sąd nakazuje pozwanemu, by w terminie wskazanym w nakazie zapłaty, zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami postępowania albo wniósł środek zaskarżenia.
Poniżej przykładowe nakazy zapłaty.
Kiedy sąd wydaje nakaz zapłaty?
Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a więc wnosi w pozwie o zasądzenie określonej kwoty pieniężnej albo też dochodzi świadczenia innych rzeczy zamiennych tj. rzeczy oznaczonych co do gatunku. Wówczas należy oznaczyć w pozwie zarówno ich rodzaj jak i ilość tych rzeczy. W praktyce, w większości spraw o zapłatę, sądy wydają nakazy zapłaty.
Jeżeli sąd uzna:
-
brak podstaw do wydania nakazu zapłaty, albo
-
uchyli nakaz zapłaty lub też
-
nakaz zapłaty utraci moc
sąd rozpoznaje sprawę według przepisów ogólnych lub w postępowaniu odrębnym właściwym dla danej sprawy. Przepis szczególny może przewidywać także inny skutek, w szczególności umorzenie postępowania.
Postępowanie nakazowe a upominawcze
Kodeks postępowania cywilnego przewiduje m.in. postępowanie nakazowe i upominawcze. Są to dwa odrębne i niezależne od siebie postępowania. Chociaż w podobny sposób określają one zasady dochodzenia w nich roszczeń, to jednak różnią się od siebie chociażby przesłankami wydania nakazu zapłaty czy środkami ochrony pozwanego. Nie bez znaczenia jest to, czy nakaz zapłaty został wydany w postępowaniu nakazowym czy upominawczym. Postępowania te zostaną omówione w kolejnych postach.
Jaki jest termin na zaspokojenie roszczenia?
W nakazie zapłaty sąd nakazuje pozwanemu, aby w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłaty, zaspokoił roszczenie w całości wraz z wskazanymi w tym nakazie kosztami albo wniósł środek zaskarżenia. W zależności od tego, czy nakaz zapłaty został wydany w postępowaniu nakazowym czy upominawczym, tym środkiem zaskarżenia będą w przypadku postępowania:
-
nakazowego – zarzuty, zaś
-
upominawczego – sprzeciw
Jeżeli pozwany mieszka lub ma siedzibę za granicą, a nie ma przedstawiciela w kraju, termin wskazany w nakazie zapłaty do zaspokojenia świadczenia wynosi miesiąc. Gdyby doręczenie nakazu zapłaty miało mieć miejsce poza terytorium Unii Europejskiej, oznacza się termin nie krótszy niż trzy miesiące.
Komu sąd doręcza nakaz zapłaty?
Nakaz zapłaty doręcza się stronom postępowania a więc zarówno powodowi jak i pozwanemu. Pozwanemu sąd doręcza nakaz zapłaty wraz z odpisem pozwu i z odpisami załączników. Sąd doręcza także pouczenie o terminie i sposobie zaskarżenia nakazu oraz skutkach jego niezaskarżenia.
Nakaz zapłaty i co dalej?
Bardzo ważne jest, aby jeżeli pozwany nie zgadza się treścią nakazu zapłaty, wniósł środek zaskarżenia a więc zarzuty lub sprzeciw i to w wyznaczonym przez sąd terminie. Jeżeli środek zaskarżenia nie zostanie wniesiony, albo zostanie wniesiony po terminie, nakaz zapłaty uprawomocni się. Co to oznacza dla pozwanego? Nakaz zapłaty, od którego nie wniesiono środka zaskarżenia, ma skutki prawomocnego wyroku. Jeżeli sąd na wniosek powoda opatrzy go klauzulą wykonalności, powód będzie mógł rozpocząć egzekucję komorniczą. Dlatego tak ważne jest zapoznanie się z treścią doręczonego nakazu zapłaty i odpisem pozwu wraz z załącznikami i albo:
- zaspokojenie roszczenia wskazanego w nakazie zapłaty w terminie w nim wskazanym, albo
- w tymże terminie, wniesienie zarzutów lub sprzeciwu.
Jak wnieść sprzeciw lub zarzuty?
Niezależnie od tego czy wnoszony jest sprzeciw czy zarzuty do nakazu zapłaty, wnosi się je do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie zawierającym sprzeciw lub zarzuty od nakazu zapłaty pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości czy w części. Jeżeli środek zaskarżenia dotyczy jedynie części nakazu zapłaty, to należy wskazać, jakiej konkretnie części. Wnosząc sprzeciw czy zarzuty, pozwany powinien także wskazać powody dla których, nie zgadza się z treścią nakazu zapłaty. Wskaż wszystkie zarzuty jakie masz do nakazu zapłaty. Przedstaw dowody jakimi dysponujesz. Jeżeli tego nie uczynisz w zarzutach lub sprzeciwie, możesz utracić prawo powołania ich w terminie późniejszym. Więcej informacji o tym jak przygotować pismo zawierające sprzeciw czy zarzuty znajdziesz w kolejnych postach.