Prawo rodzinne zawiera regulacje dotyczące m.in.: zawarcia małżeństwa, prawa i obowiązków małżonków, ustrojów majątkowych małżeńskich, ustania małżeństwa, separacji, władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem, pieczy zastępczej, opieki, kurateli, świadczeń alimentacyjnych.

Co reguluje prawo rodzinne i opiekuńcze.

Prawo rodzinne wywodzi się z prawa cywilnego. Reguluje majątkowe i niemajątkowe stosunki prawne w rodzinie:

  • wynikające z małżeństwa

  • pomiędzy rodzicami a dziećmi

  • pomiędzy rodzeństwem, krewnymi i powinowatymi. 

Podstawowym aktem prawnym z zakresu prawa rodzinnego, jest Kodeks rodzinny i opiekuńczy z 1964 r. Od czasu jego uchwalenia, kodeks ten był już wielokrotnie nowelizowany. Nie jest on jednak jedynym źródłem prawa rodzinnego. Przepisów prawa regulujących tą materię, należy szukać także w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w ustawach, w rozporządzeniach czy chociażby przepisach prawa międzynarodowego. Do postępowań sądowych, zastosowanie znajdują natomiast postanowienia Kodeksu postępowania cywilnego.

Prawo rodzinne zawiera regulacje dotyczące m.in.: zawarcia małżeństwa, praw i obowiązków małżonków, ustrojów majątkowych małżeńskich, ustania małżeństwa, separacji. Znajdują się w nim również regulacje dotyczące chociażby: władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem, pieczy zastępczej, opieki, kurateli, czy chociażby świadczeń alimentacyjnych.

Podstawowymi zasadami prawa rodzinnego są:

  • Ochrona rodziny i dziecka.
  • Dobro dziecka
  • Zasada trwałości związku małżeńskiego
  • Zasada równości małżonków

“Dobro rodziny”

Rodzina stanowi jedną z podstawowych wartości konstytucyjnych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 18. wskazuje, że małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Państwo natomiast zgodnie z art. 71 Konstytucji, w swojej polityce społecznej i gospodarczej, uwzględnia dobro rodziny. Rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych. Matka przed i po urodzeniu dziecka ma prawo do szczególnej pomocy władz publicznych, której zakres określa ustawa.

Zarówno orany publiczne stosujące prawo, jak i członkowie rodziny, są zobowiązani kierować się dobrem rodziny. Niektóre z uregulowań kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, posługują się wprost klauzulą dobra rodziny jak np. art. 23 k.r.o. inne, choć nie wskazują jej wprost, mają na celu realizacje jej dobra, np. art. 27, czy art. 91 k.r.o.

Art. 23. Małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli.

Art. 27. Oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Art. 91. § 1. Dziecko, które ma dochody z własnej pracy, powinno przyczyniać się do pokrywania kosztów utrzymania rodziny, jeżeli mieszka u rodziców. § 2. Dziecko, które pozostaje na utrzymaniu rodziców i mieszka u nich, jest obowiązane pomagać im we wspólnym gospodarstwie.

Dobro rodziny, jako klauzula generalna ma niedookreślone znaczenie i dzięki temu przy jej stosowaniu sądy lub inne organy władzy publicznej stosujące prawo, mogą uwzględnić, przy rozpatrywaniu poszczególnych spraw, indywidualne, specyficzne dla danej rodziny okoliczności. W sprawach rodzinnych niezbędna jest bowiem elastyczność rozstrzygnięć.

Zapraszam do kontaktu.

Potrzebujesz pomocy prawnej z zakresu prawa rodzinnego? Szukasz radcy prawnego, który Ci doradzi lub pomoże w przygotowaniu wniosku do sądu albo w napisaniu pisma w toku toczącego się już postepowania przed sądem?. A może poszukujesz pełnomocnika procesowego, który ma doświadczenie w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego?

lub zadzwoń +48 503-002-777

Więcej o świadczonych przez Kancelarie Radcy Prawnego Agata Maksjan-Wójcik w Warszawie, dowiesz się pod tym linkiem:https://maksjan.pl/uslugi-prawne/.

Aktualną treść ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy z dnia 25 lutego 1964 r – znajdziesz go pod tym linkiem:

Kodeks Rodzinny i opiekuńczy.